Kompanije kao što je BienenBok promovišu ekološko amatersko pčelarstvo u Berlinu – ali koliko je takvo pčelarstvo „zeleno“?
Na berlinskom balkonu okupanom suncem, pčelinja kolonija Johanesa Vebera zuji od 2013. Mirni zvuci užurbanog rada prirode grubo se prekidaju svaki put kada Ringbahn škripi pored samo nekoliko metara od prozora. On je napravio sopstvenu košnicu na balkonu: prototip za njegov brendirani BienenBok. Nakon uspješne kampanje prikupljanja sredstava za svoje društveno preduzeće Stadtbienen, Veber se našao na čelu nove, moderne i ekološki prihvatljive urbane pčelarske scene Berlina: „Vidio sam da je moguće držati pčele u gradovima kao što je Njujork i pomislio sam: “Kul, hajde da probamo.”
Prema Deutscher Imkerbund-u, berlinska amaterska pčelarska scena nastavlja da napreduje, sa 15-25 odsto više pčelara koji se registruju u organizaciji iz godine u godinu. Mnogi stanovnici Berlina vide urbano pčelarstvo kao način da urone svoje prste u krug održivosti, dodajući ekološku kutiju za pčele na svoj balkon i nadajući se da će insekti oprašiti njihove domaće jagode ili čeri paradajz. Ali skoro 10 godina kasnije, da li su navike dobronamjernih hobi pčelara dovele berlinsku populaciju pčela u još nezgodniju situaciju?
Veber je upoznao pčelarstvo od svog djeda u južnoj Njemačkoj: „Kao dijete, bilo mi je normalno da budem negdje gdje mi pčele lete oko glave“, prisjeća se on. Dok se njegov djeda bavio konvencionalnim pčelarstvom, Veber se danas zaklinje u ekološko pčelarstvo, metodu koja pčele stavlja na prvo mesto, a ne maksimizira proizvodnju meda.
Med sadrži mikronutrijente koji su pčelama potrebni da ostanu zdrave. Dakle, glavni princip Veberove ekološke metode je da pčelama ostavite svoj med da jedu preko zime, umjesto da ga zamjenite šećernim sirupom i oduzmete med, kao što to čini većina konvencionalnih pčelara. Ovo je neuobičajeno u Njemačkoj, čak i najugledniji održivi brendovi poput Demetera uzimaju do 90 odsto meda koje njihove pčele proizvode. Veberov brendirani ekološki BienenBok takođe podržava proizvodnju prirodnog saća: „mi ne koristimo ploče od vještačkog voska, (za razliku od pčelara koji intenzivno koriste med koji koriste veštački vosak), jer ako pčele ne moraju da proizvode vosak, onda imaju više vremena za proizvodnju meda.”
Ekološko pčelarstvo takođe izbegava barijere za odvajanje matice od pčela radilica, metod koji koriste tradicionalni čuvari za pristup dijelu košnice za skladištenje meda. Veber je ponosan na održive metode pčelarenja Stadtbienen-a, a društveno preduzeće sada prodaje oko 400 njegovih brendiranih kutija za pčele željnim novim čuvarima svake godine.
Parazitska varoa je najveći neprijatelj pčelara, a kako gustina populacije pčela u Berlinu nastavlja da raste, bolesti se takođe lakše šire. „U prirodi imate udaljenost od oko jedan kilometar između prirodno uspostavljenih pčelinjih društava. Ovde u Berlinu je pretrpano. Ova borba za prostor je stanje kada se šire bolesti“, kaže Sven Gerlant, 62-godišnji baštovan.
Stavovi prema rojenju – reproduktivni proces kojim matica napušta svoje društvo i sa sobom vodi polovinu svojih pčela radilica da bi stvorila novu, nezavisnu koloniju – sporna je tema koja deli konvencionalne i ekološke urbane pčelare. „Konvencionalni pčelari ne žele da im se pčele roje, jer gubitak polovine pčela znači gubitak polovine meda. Ali rojenje ima pozitivan efekat na zdravlje pčelinjeg društva. Pripremite se za rojenje vaše kolonije. Pre nego što se isele, uzmite polovinu pčela sa starom maticom i napravite roj“, kaže Veber. „Onda roj ne može tek tako otići, a da ga vi ne možete uhvatiti. Umesto toga, možete ga dati nekom drugom da započne novu koloniju. To je pristup sa više poštovanja prema prirodnom reproduktivnom procesu.”
Medonosne pčele dominiraju kada je u pitanju zaokupljanje interesovanja i mašte ljudi. „Oni pričaju priče o složenom, inteligentnom i fascinantnom organizmu“, kaže Veber. Njegovi kursevi daju jedinstvenu perspektivu o tome kako se ljudi zainteresuju za prirodno pčelarenje. „Učesnici kursa su fascinirani pčelinjim društvima. U isto vreme, znaju da je to dobro za spoljni svijet.”
